Η πεπονιά Cucumis Melo L. είναι ένα σημαντικό για το Ηράκλειο κηπευτικό της οικογένειας των κολοκυνθοειδών (Cucurbitaceae). Είναι θερμής εποχής δηλαδή «καλοκαιρινό κηπευτικό» και καλλιεργείται για τον ώριμο καρπό της, το γνωστό πεπόνι. Καταναλώνεται η ώριμη νωπή σάρκα του ως επιδόρπιο. Οι σπόροι του πεπονιού τρώγονται σαν πασατέμπος και είναι πλούσιοι σε λάδι και πρωτεΐνες. Έχει αντιθρομβωτικές ιδιότητες και είναι πλούσιο σε αντικαρκινικά χημικά συστατικά.
ΚΑΤΑΓΩΓΗ
Ο γεωγραφικός χώρος καταγωγής της πεπονιάς δεν είναι επακριβώς γνωστός γιατί δεν βρέθηκε ποτέ υπό την άγρια της μορφή. Πιστεύεται ότι είναι ιθαγενές της τροπικής και υποτροπικής Α. Αφρικής και των Ινδιών.
ΥΒΡΙΔΙΑ
- ΤΥΠΟΥ GALIA. Είναι το πιο διαδεδομένο είδος στην Ελλάδα. Έχει μέτριο μέγεθος με ανάγλυφο δικτύωμα στη φλούδα. Η σάρκα του είναι μαλακή, ανοιχτή έως σκούρα κίτρινη. Η παραγωγή ξεκίνα πρώιμα από την Κρήτη (περιοχή Τυμπακίου Μοιρών) συνεχίζεται στην Αργολίδα στην Ηλεία και στην Αχαΐα.
- ΤΥΠΟΥ Cantaloupe. Κατάγεται από την Ιταλία, καλλιεργείται εδώ και χρόνια και στην Ελλάδα σε μικρές εκτάσεις. Τα τελευταία χρόνια γίνεται μία προσπάθεια να καλλιεργηθεί και στην περιοχή του νομού Ηρακλείου γιατί υπάρχει ζήτηση από τα ξενοδοχεία λόγω του τουρισμού.
ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ
1. Στα θερμοκήπια στις περιοχές του Τυμπακίου και των Μοιρών. Οι πρώτες φυτεύσεις ξεκινούν τα μέσα Δεκεμβρίου (είναι οι πιο πρώιμες φυτεύσεις) συνεχίζονται τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο (γίνεται ο μεγαλύτερος όγκος φυτεύσεων). Συνήθως τον Μάρτιο γίνονται οι τελευταίες. Το πεπόνι συνηθίζεται να φυτεύεται μόλις τελειώσουν οι καλοκαιρινές καλλιέργειες της ντομάτας και του αγγουριού στην περιοχή.
Η συγκομιδή ανάλογα με την φύτευση μπορεί να διαρκέσει έως και το τέλος Ιουνίου. Οι πρώτες συγκομιδές ξεκινούν τέλος Απριλίου με συνήθως υψηλές τιμές.
Το μεγαλύτερο ποσοστό στα θερμοκήπια καλλιεργείται σαν αναρριχόμενο με αριθμό αυτόριζων φυτών από 1500-2000/στρέμμα. Το υπόλοιπο ποσοστό καλλιεργείται «χαμωτά» με αριθμό αυτόριζων φυτών μέχρι 500/στρέμμα και εμβολιασμένων φυτών μέχρι 300/στρέμμα. Το πιο διαδεδομένο υποκείμενο εμβολιασμού για τα πεπόνια που χρησιμοποιείται είναι το ΤΖ 148 (C.Maxima x C.Moschata) της εταιρείας Agris.
Ο αριθμός στρεμμάτων υπολογίζεται περίπου στα 1000 στέμματα στην θερμοκηπιακή καλλιέργεια.
Οι αποδόσεις κυμαίνονται από 5 τόνους/στρέμμα έως 8 τόνους/στρέμμα ανάλογα με την εποχή φύτευσης (όσο πιο πρώιμα φυτεύουμε τόσο οι ποσότητες είναι μικρότερες λόγω των κακών καιρικών συνθηκών). Στα «χαμωτά» οι αποδόσεις είναι μικρότερες.
Το κόστος της καλλιέργειας δεν είναι ιδιαίτερα υψηλό. Τις περισσότερες χρονιές δεν ξεπερνάει τα 3000 ευρώ το στρέμμα. Δεν υπάρχουν ιδιαίτερα προβλήματα στην καλλιέργεια τόσο μυκητολογικά (ωίδιο Διδυμέλλα) όσο εντομολογικά (Μελίγκρα).
2. Σε υπαίθριες καλλιέργειες στις περιοχές Αγίων Δέκα, Βαγιωνιάς, Ασημίου και Γκαγκαλών. Οι πρώτες φυτεύσεις ξεκινούν τον Μάρτιο και τελειώνουν μέχρι και το τέλος του Ιουλίου. Η διάρκεια της συγκομιδής μπορεί να είναι έως το τέλος του Οκτωβρίου αρχές Νοεμβρίου.
Καλλιεργείται «χαμωτά» με αριθμό αυτόριζων φυτών μέχρι 600/στρέμμα και ένα μικρό ποσοστό εμβολιασμένων φυτών μέχρι 300/στρέμμα.
Ο αριθμός στρεμμάτων υπολογίζεται περίπου στα 500 στέμματα στις υπαίθριες καλλιέργειες.
Οι αποδόσεις στις υπαίθριες καλλιέργειες δεν ξεπερνούν τους 4 με 5 τόνους/στρέμμα
Το κόστος της καλλιέργειας στις υπαίθριες καλλιέργειες είναι χαμηλότερο από εκείνο του θερμοκηπίου. Τις περισσότερες χρονιές δεν ξεπερνάει τα 2000 ευρώ το στέμμα.
Το πεπόνι καταναλώνεται συνήθως στην ελληνική αγορά. Κατά καιρούς γίνεται προσπάθεια εξαγωγής κάποιων πρώιμων μικρών ποσοτήτων. Οι εξαγωγές γίνονται συνήθως σε Βαλκανικές χώρες. Η περαιτέρω αύξηση των εξαγωγών ίσως βοηθήσει στην ανάπτυξη της πρώιμης καλλιέργειας στην περιοχή.
ΕΤΑΙΡΕΙΑ AGRIS
Η εταιρεία Αgris παράγει ένα αρκετά μεγάλο μέρος από τα φυτά του πεπονιού που καλλιεργούνται στην περιοχή του νομού Ηρακλείου τόσο στις θερμοκηπιακές καλλιέργειες όσο και στις υπαίθριες. Το πρώιμο υβρίδιο Citirex που καλλιεργείται στα θερμοκήπια ανήκει σε αυτήν και έχει δώσει λύσεις στην περιοχή λόγω πρωιμότητας, ποιότητας, γεύσης και απόδοσης.
Το υβρίδιο Espartan της εταιρείας Agris χρησιμοποιείται στην υπαίθριες καλλιέργειες.
Τα τελευταία χρονιά δοκιμάζονται στην περιοχή και υποκείμενα πεπονιάς (Μagnus Vigus), τα οποία έχουν πάρα πολύ καλή συμβατότητα με το πεπόνι ώστε να περιορίζεται κατά πολύ, ο (ξαφνικός θάνατος) που κατά καιρούς εμφανίζεται σε κάποιες καλλιέργειες εμβολιασμένων πεπονιών. Τα καινούργια υποκείμενα είναι πλέον και αυτά αρκετά δυνατά ώστε να μπορούν να καλλιεργηθούν νωρίτερα μέσα στο χειμώνα και να ανταπεξέλθουν στις χαμηλές θερμοκρασίες χωρίς να επηρεάζουν καθόλου την γεύση και με ικανοποιητική απόδοση.
Σημαντικό είναι επίσης ότι η εταιρεία Αgris δοκιμάζει και άλλα πεπόνια για θερμοκήπια και υπαίθριες καλλιέργειες δίνοντας και άλλες λύσεις στους παραγωγούς της περιοχής.
Αν χρειάζεστε περισσότερες πληροφορίες για την πεπονιά Cucumis Melo L. και τι να επιλέξετε επικοινωνήστε με τον υπεύθυνο πωλητή της περιοχής σας.
