Τη διασφάλιση της συνεχούς και σταθερής παραγωγής προϊόντων υψηλής ποιότητας με μηδενικό κίνδυνο προσβολής από βακτηριακό έλκος σε νεαρά φυτά τομάτας επιφέρει η υιοθέτηση των πρακτικών καλλιέργειας που ορίζει το GSPP (Good Seed and Plant Practices).
Ο λόγος για το εξειδικευμένο πρότυπο/σύστημα υγιεινής και διαχείρισης επικινδυνότητας που έχει θεσπίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση με στόχο την πρόληψη εμφάνισης και εξάπλωσης του βακτηριακού έλκους (Clavibacter Μichiganensis) σε φυτά τομάτας.
Πρόκειται για ένα σπορομεταδιδόμενο βακτήριο, το οποίο μπορεί κάτω από τις κατάλληλες κλιματολογικές συνθήκες να εξαπλωθεί πολύ εύκολα, ενώ παράλληλα ενδέχεται να μην παρουσιάζει συμπτώματα οπτικά. Επιπτώσεις του μπορεί να είναι:
• Καταστροφή της καλλιέργειας
• Δυσμενή οικονομικά αποτελέσματα
• Αναγκαστική αλλαγή καλλιέργειας από τομάτα σε άλλο είδος
Το βακτήριο μπορεί να επιβιώσει σε πολλά περιβάλλοντα όπως στον σπόρο (έως 5 χρόνια), σε μολυσμένο έδαφος, πλαστικές επιφάνειες, τσιμέντο (3-4 εβδομάδες), σε φυτικά υπολείμματα (έως 24 μήνες) και σε σολανώδη που λειτουργούν ως ξενιστές.
Όταν υπάρχουν προσβεβλημένα φυτά στην καλλιέργεια μεταδίδεται μέσω του ποτίσματος (ειδικά με διαβροχή των φύλλων), με τις καλλιεργητικές εργασίες (π.χ. κλαδέματα) όταν εκτελούνται χωρίς κατάλληλη απολύμανση, ή με τον αέρα. Μάλιστα, η προσβολή φυτών τομάτας με βακτηριακό έλκος είναι πιο εύκολη σε νεαρή ηλικία.
Δεδομένου ότι δεν αντιμετωπίζεται με φυτοπροστατευτικά σκευάσματα, η πρόληψη και η διαχείριση κινδύνου είναι οι μόνες αποτελεσματικές στρατηγικές αντιμετώπισης, εμπλέκοντας όλους τους παράγοντες της παραγωγικής αλυσίδας (παραγωγοί σπόρων, φυτώρια σποροφύτων και καλλιεργητές).
Πιστοποίηση της AGRIS
Η AGRIS είναι το μόνο φυτώριο στην Ελλάδα που φέρει πιστοποίηση κατά GSPP πρότυπα, ενώ παγκοσμίως υπάρχουν μόλις πέντε, με την AGRIS να έχει λάβει την πιο πρόσφατη. Αποτέλεσμα αυτής της πιστοποίησης είναι η AGRIS να μπορεί να παράγει και να παραδίδει φυτά στους παραγωγούς απαλλαγμένα από παθογόνους εχθρούς της παραγωγής τους και κατ’ επέκταση του εισοδήματος τους.
Ποιες διαδικασίες πρέπει να ακολουθούνται;
Ακολουθώντας αυστηρά πρωτόκολλα και προηγμένα συστήματα ποιότητας που ελέγχονται από ανεξάρτητες αρχές, το GSPP στοχεύει στις 4 κύριες απειλές μετάδοσης του παθογόνου: πολλαπλασιαστικό υλικό, νερό, ανθρώπινο δυναμικό και εξοπλισμός.
Ενδεικτικά στοιχεία των ακολουθούμενων διαδικασιών είναι:
• Χρήση αποκλειστικά και μόνο σπόρων τομάτας πιστοποιημένοι κατά GSPP.
• Απολύμανση νερού λίπανσης με χημικά μέσα.
• Αυστηρά περιορισμένη και απόλυτα ελεγχόμενη πρόσβαση σε όλους τους χώρους παραγωγής.
• Απαγόρευση της εισόδου σε προσωπικό και υλικά χωρίς εφαρμογή αυστηρού πρωτοκόλλου υγιεινής (απολύμανση, επιπλέον προστατευτικά μέσα, πλήρης ιχνηλασιμότητα, κ.ά.).
• Πλήρως ελεγχόμενη διαχείριση, διανομή και διακίνηση-μεταφορά σπόρων και φυτών.
Συμβουλευτείτε το ειδικό booklet της AGRIS αναφορικά με τα μέτρα προστασίας για καλλιεργητές.
Για συμβουλές και περαιτέρω πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στον γεωπόνο της AGRIS της περιοχής σας.
